علت عمده مرگ در برخي از كشورها مانند امريكا براي افراد 1 تا44 ساله تروما ست.به عنوان تكنيسين فوريتهاي پزشكي در بالين قربانيان صدمات ترومايي با درجات متفاوت از خفيف تا تهديد كننده حيات حاضر خواهيد بود.بنابراين آگاهي از علائم ونشانه هاي شوك و تروما جدي و ضروري است.
مواردي كه شانس زنده ماندن بيمار را افزايش ميدهند عبارتند از:
1. شناسايي سريع
2. مراقبتهاي مناسب
3. انتقال صحيح
عواملي كه در مراقبتهاي قبل از بيمارستان حياتي و مهم است:
1. درك علائم و نشانه ها
2. اصلاح و كنترل خونريزي
3. كنترل شوك
4. درمان صحيح
بررسي بيمار ترومايي
ارزيابي اوليه
شما يك بررسي اوليه را براي عوامل تهديد كننده حيات انجام داده ايد، برداشت كلي شما.
مثال: يك دختر بچه هوشيار است كه يك پارچه روي زانويش قرار گرفته و گريه مي كند.همكار شما سر او را آرام نگه داشته،مريم به شما مي گويد هنگام اسكيت سقوط كرده است.
سطح هوشياري او طبيعي، راه هوايي باز و تنفس وي طبيعي است.گردش خون را به وسيله گرفتن نبض راديال چك كرده و خون روي پارچه را مشاهده مي كنيد، تست كاپيلري اندام و نبض اندام را چك و ارزيابي مي كنيد. مريم هيچ مكانيسم آسيب مهمي ندارد و هيچ مشكل تهديد كننده حيات فوري وجود ندارد.شما براي بررسي صحنه حال زمان كافي داريد.
شرح حال و مكانيسم فيزيكي متمركز-تروما:
شما يكبار ديگر مكانيسم آسيب مريم را تعيين مي كنيد.چرا؟
چون اگر مكانيسم آسيب مهم باشد، معاينات شما فرق مي كند.
به دقت اطراف را نگاه كنيد و اطمينان حاصل كنيد كه فقط مريم سقوط كرده است نه اينكه با تير برق، كناره هاي جدول يا با ماشين تصادف كرده است.پياده رو سطح سخت و سفتي است.
مثال دوم: احمد جواني است 25 ساله كه از اتوموبيل به بيرون پرتاب شده،غير هوشيار است.
برآورد صحنه:
1. در صحنه 2 راننده آسيب ديده اند شما درخواست كمك مي كنيد.
(B.S.I ). دستكش، عينك و ماسك براي دوري از ترشحات بدن مصدومين استقاده مي كنيد. 2
3. آمبولانس كمكي آمد شما به سراغ بيمار ديگر مي رويد.
ارزيابي اوليه:
يك مرد 25 ساله، غير هوشيار، تنفس خر خر(استريدور) دارد.
همكار شما: سر احمد را با قرار دادن در وضعيت خوابيده به پشت ثابت مي كند.
شما: سطح هوشياري او را در حالي كه همكارتان فك او را باز مي كند خرخر و تنفس وي بهبود مي يابد كنترل مي كنيد، همچنين تنفس و گردش خون را نيز بررسي مي كنيد راه هوايي دهاني براي وي برقرار و اكسيژن با غلظت بالا به او مي دهيد.
شما: اولويت را به دليل مكانيسم آسيب مهم تشخيص داده و سريعا به دليل كاهش گردش خون (نبض تند و سريع، رنگ پريده، پوست مرطوب و چسبناك) انتقال مي دهيد.
نكته مهم:
براي بيمار ترومايي بخصوص كسي كه آسيب جدي دارد نبايد زمان در صحنه تلف شود بلكه اين بيماران بسرعت بايستي به بيمارستان منتقل شوند.
به خاطر داشته باشيد:
تروما يعني آسيب، آسيب ميتواند از خفيف تا شديد متغير باشد از يك بريدگي انگشت تا يك زخم وسيع.
اغلب قادر به ديدن آسيب نيستند بخصوص اگر داخلي باشد يا نمي دانيد تا چه حدي جدي است ولي معمولا قادر به ديدن مكانيسم آسيب يعني آنچه كه باعث آسيب شده هستيد.
مكانيسم آسيب: ( آسيبهاي مهم )
1. از خودرو به بيرون پرتاب شدن
2. مرگ
3. سقوط از ارتفاع بيش از 3 برابر قد بيمار
4. واژگون شدن خودرو
5. تصادف با سرعت بالا
6. تصادف خودرو با عابر پياده
7. تصادف موتورسيكلت
8. سطح هوشياري پايين يا غير پاسخگو 9. ضايعات نفوذي جمجمه، سينه و شكم مانند زخم گلوله يا چاقو
براي كودكان:
1. سقوط از ارتفاع 2 برابر قدشان
2. تصادف دوچرخه
3. تصادف خودرو با سرعت متوسط
شما در معاينه ترومايي به دو روش مي توانيد قسمتهايي از بدن را كه ممكن است آسيب ديده باشند را بررسي كنيد:
1. مشاهده
2. لمس كردن
شما بايد به دنبال له شدگي، خراشيدگي، سوراخ شدگي، ضايعات نفوذي، سوختگي و پارگي باشيد.پس تغيير شكل، دردناك بودن و تورم را لمس كنيد.
مي توانيد راهنماي خوبي داشته باشيد اين باعث مي شودDCAP-BTLSشما با به خاطر سپاري كلمه
صرفه جويي در وقت، نظم در معاينه و يافتن دقيق يافته ها و جراحات باشيد.
شامل:DCAP-BTLSراهنماي
Deformity -1
Contusion -2
Abrasion -3
Puncture and Penetration -4
Burns -5
Tendernes -6
Laceration -7
Swelling -8
DEFORMITY (1
يعني تغيير شكل قسمت يا قسمت هايي از بدن كه شكل طبيعي ندارد. مثل شكستگي استخوان كه در چنين وضعيتي انتهاي استخوان شكسته، پوست ناحيه خود را به بالا فشار مي دهد.
CONTUSION (2
در اصطلاح پزشكي به معني له شدگي يا آسيب نسج نرم است.
ABRASION (3
يا خراش كه شايعترين آسيبي است كه مي بينيد و ابعاد متفاوتي دارد، از يك خراش ساده پوست تا رنده شدن و شخم زدن پوست در برخورد ناخن تا آسفالت و اجسام سخت.
PUNCTURE AND PENETRATION (4
حفره هايي در بدن كه بطور شايع توسط زخم ناشي از گلوله، چاقو و... ايجاد مي شود.هنگامي كه كوچك است به آساني ديده نمي شود. (كوچك – اهميت)
BURN (5
يا سوختگي، ممكن است نواحي قرمز، تاول، يا داراي نماي ذغالي باشد.سوختگي با آب رادياتور (عادي يا تصادف)، فلاكس آب جوش داخل ماشين، اگزوز موتورسيكلت، مواد سوزاننده، برق و...
TENDERNES (6
حساسيت به لمس، يعني ناحيه هاي كه در هنگام لمس و فشار دادن درد دارد.مي تواند بدون هيچ فشاري از سمت معاينه كننده نيز وجود داشته باشد.( شكم گارد) درد وتندرنس معمولا با هم هستند.
LACERATION (7
پارگي، يعني بريدگي و پارگي باز كه گاهي باعث خونريزي قابل توجهي مي شود.
SWELLING (8
تورم بسته به علت تجمع خون، سر استخوان شكسته و تجمع مايع و له شدگي بافت توام با ورم.تروما:Trauma